Zasięg występowania czubatki (Lophophanes cristatus) obejmuje niemal całą Europę od Kaukazu, choć nie zaobserwujemy tego gatunku na północy Skandynawii, w Irlandii, na Islandii, a także we Włoszech.  Czubatka preferuje bory, a w szczególności starsze klasy wiekowe sośnin i świerczyn, choć można ją spotkać w południowej Europie także w lasach liściastych. Należy do gatunków osiadłych, a jej pokarm latem stanowią owady, a zimą drobne nasiona – podobnie jak w przypadku innych sikor.

Czy wiesz, że…
Czubatka jest jednym z niewielu gatunków, które potrafią przeżyć w wyjątkowo ubogich siedliskach.Kolor upierzenia czubatki jest maskujący – ma brązowawy wierzch i jaśniejszy spód ciała. Obserwując ją, od razu w oczy rzuca się głowa o kontrastowym czarno białym rysunku i charakterystycznym czubie, który ptak może nastroszyć lub lekko położyć do tyłu. Podziwiając czubatkę z niewielkiej odległości uwagę przykuwa czerwonawy kolor tęczówki, który u młodych osobników ma mniej intensywną, brązowawą barwę. U tego gatunku nie istnieje dymorfizm płciowy – samica i samiec wyglądają tak samo.

Rodzajowa nazwa łacińska czubatki (Lophophanes) nawiązuje do greckich słów lophos oraz phanes, które oznaczają pokazywanie czuba. Natomiast określenie gatunkowe (cristatus) pochodzi z łaciny od wyrazu crista, który tłumaczony jest jako „czub”.

Wraz z czarnogłówką, czubatka stanowi wyjątek spośród innych sikor – obie potrafią samodzielnie wykuć dziuple. Czubatka przeważnie wybiera spróchniałe pnie do wysokości ok. 1,5 m. Zdarza się także, że zajmuje budki lęgowe o małej średnicy wlotu, tj do ok. 3 cm. Niełatwo jest natrafić na jej dziuplę, gdyż samiec niemal nie śpiewa – jeśli się ją odnajduje, zdarza się to przeważnie przypadkiem. Czubatki regularnie wyprowadzają dwa lęgi w ciągu roku – pierwszy w kwietniu, drugi w czerwcu.

A czy Wam udało się zaobserwować tę skrzydlatą piękność przy karmniku?