Niesamowite pióra

Upierzenie sów jest gęste i ma maskujący, zazwyczaj brązowo-szary kolor, choć u sowy śnieżnej dominuje biel – aby dobrze wtapiała się w arktyczną tundrę. Sowy mają znacznie więcej piór, niż inne ptaki podobnej wielkości.

Sowie pióra mają wiele wyjątkowych przystosowań do cichego lotu. Od góry są pokryte tzw. puszkiem (meszkiem), dzięki czemu uderzenia skrzydeł są bezszelestne, a ocierające się o siebie pióra nie wydają dźwięku. Dodatkowo pierwsze lotki  pierwszorzędowe (czyli pióra stanowiące przednią krawędź skrzydła) posiadają tzw. grzebyk. Dzięki niemu podczas lotu masy powietrza są rozbijane i nie dochodzi do ich zawirowań, przez co nie jest emitowany żaden świst. Tę samą rolę na tylnych krawędziach skrzydeł, odgrywają frędzelki, czyli miękkie, delikatne krawędzie piór.

Interesujący aspekt ubarwienia stanowi „fałszywa twarz”, którą można zaobserwować u włochatki, czy sóweczki. Upierzenie znajdujące się z tyłu głowy imituje przód głowy ptaka, dzięki czemu sowy aktywne za dnia są chronione na wypadek potencjalnego ataku od tyłu.

Imponujące zmysły

Sowy w przeciwieństwie do większości ptaków, nie mają umieszczonych oczu z dwóch stron głowy. Dzięki zlokalizowaniu obojga oczu z przodu głowy, sowy posiadają umiejętność trójwymiarowego widzenia, podobnie jak szponiaste. Oczy sów są tak wielkie, że stanowią aż 5% masy ciała – to tak jakby przeciętny człowiek miał oczy wielkości piłki do koszykówki! Skoro narząd ten ma aż tak duże gabaryty, to trudno byłoby zmieścić w sowiej czaszce spory mózg i wielkie oczy. Dlatego część oka wystaje u sów spoza czaszki, a w dodatku z powodu ich cylindrycznego kształtu sowy nie potrafią ruszać gałkami ocznymi. Rekompensują to sobie wyjątkową budową odcinka szyjnego, który składa się u nich z 14-tu kręgów (my mamy ich połowę mniej). Dzięki temu sowy potrafią obracać głowę aż o 270 stopni, a ich pole widzenia to nawet 300 stopni.

Zmysł sowiego słuchu jest doskonały – to właśnie na nim ptaki polegają podczas nocnych łowów. Niektóre gatunki sów posiadają „uszy”, które w rzeczywistości są kępkami piór i nie mają nic wspólnego z narządem słuchu. Sowy nie posiadają ucha zewnętrznego, a ich otwory uszne są umieszczone asymetrycznie: jedno nieco wyżej od drugiego. Dzięki temu przesunięciu, dźwięk nie dociera do obojga uszu równocześnie, a sowa potrafi dokładnie zlokalizować swoją potencjalną ofiarę. Dodatkowo sowy posiadają wyjątkowe, koncentryczne ułożenie piór z przodu głowy tzw. szlarę. Ich działanie jest podobne do anteny satelitarnej – odbierany dźwięk jest wzmacniany i dociera do otworów usznych, umieszczonych na obrzeżach szlary. W zależności od gatunku i jego trybu aktywności, szlara może być widoczna mocniej lub słabiej. Świetnie widać ją u płomykówki, która jako jedyny gatunek sowy potrafi upolować ofiarę w całkowitej ciemności.

W kolejnych artykułach przybliżę Państwu biologię sów i nasze krajowe gatunki.
Zachęcamy do śledzenia naszej strony!