Bluszcz to jeden z niewielu przedstawicieli rodzimej flory, który zachowuje zieleń przez cały rok. Gdy jesienią drzewa gubią liście, a runo leśne zamiera, on trwa niezmienny – soczystozielony i pełen życia. Ta cecha sprawia, że w przeszłości przypisywano mu niemal magiczne moce. Dawne ludy Europy uważały go za symbol wieczności i odrodzenia, a wieńce z jego liści nosili nawet starożytni Rzymianie.

Ale bluszcz to nie tylko estetyczna ozdoba. Pełni ważną funkcję w leśnym ekosystemie. Jego kwiaty, choć mało efektowne, są cennym źródłem nektaru dla pszczół i motyli, zwłaszcza późnym latem i jesienią, gdy większość innych roślin już przekwitła. Z kolei jagody, które pojawiają się zimą, stanowią pożywienie dla ptaków – choć dla człowieka są trujące.

Jednak to sposób, w jaki bluszcz się porusza, budzi największy podziw. Dzięki specjalnym korzeniom czepnym potrafi wspinać się po pniach drzew na wysokość kilkunastu metrów. Wbrew obiegowym opiniom nie jest pasożytem – nie czerpie składników odżywczych z drzew, po których się wspina. Może jednak stanowić dla nich konkurencję, ograniczając dostęp do światła.

A jednak bluszcz nie tylko rywalizuje, ale też chroni. Jego gęste kobierce na ziemi stabilizują glebę, zapobiegając erozji. W lesie liściastym, gdzie zimą odsłonięte korzenie drzew narażone są na mróz, bluszcz działa jak naturalna osłona. Przez długi czas sądzono, że bluszcz rośnie powoli, ale najnowsze badania pokazały, że to nie do końca prawda. Owszem, przez pierwsze lata rozwija się wolno, ale kiedy osiągnie odpowiednią wielkość, potrafi przyspieszyć swój wzrost, zdobywając coraz to nowe przestrzenie. Jest mistrzem adaptacji – jeśli napotka przeszkodę, znajdzie inną drogę. Jeśli nie ma po czym się wspinać, rozrośnie się na boki.

Co ciekawe, jego liście zmieniają kształt w zależności od etapu życia. Młode rośliny mają charakterystyczne klapowane liście, natomiast dorosłe, kwitnące pędy wytwarzają liście owalne. To rzadko spotykana cecha w świecie roślin. Bluszcz to także ulubieniec ogrodników, ale w przestrzeni miejskiej bywa nieco bardziej agresywny niż w lesie. Może obrastać stare mury, a nawet wnikać w szczeliny budynków, co nie zawsze jest pożądane. W parkach i ogrodach daje schronienie ptakom, ale rosnąc przy miejskich budynkach nie zawsze jest mile widziany. Natomiast w lesie stanowi naturalny element ekosystemu. Wystarczy go obserwować, by dostrzec jego niezwykłą strategię przetrwania – w świecie roślin to prawdziwy mistrz elastyczności.

Można powiedzieć, że bluszcz uczy nas jednej ważnej rzeczy: czasem to nie siła, lecz cierpliwość i zdolność do dostosowania się prowadzą do sukcesu.