Większość gatunków mrówek występujących w umiarkowanej strefie klimatycznej zapada w stan diapauzy zimowej, czyli okresu spowolnienia funkcji życiowych. W mrowisku temperatura jest nieco wyższa niż na zewnątrz, ale wciąż niska, co ogranicza aktywność owadów – pisaliśmy o tym tutaj.

Gdy dni stają się dłuższe, a temperatura gleby osiąga około 10°C, pierwsze robotnice zaczynają się poruszać. Na początku ich zadaniem jest sprawdzenie kondycji mrowiska i królowej. Jeśli wszystko jest w porządku, kolonia przechodzi do kolejnych etapów przebudzenia. Przez całą zimę mrowisko było narażone na wilgoć, przemarznięcia i mechaniczne uszkodzenia. Robotnice przystępują do usuwania martwych towarzyszek, które nie przetrwały zimy, wietrzenia korytarzy i komór, aby pozbyć się nadmiaru wilgoci, naprawy tuneli i ścian, szczególnie jeśli zimowe roztopy spowodowały ich zawalenie.

Po miesiącach głodu priorytetem staje się znalezienie pokarmu. Na początku robotnice zbierają resztki zgromadzonych w ubiegłym sezonie zapasów, ale szybko ruszają na poszukiwania świeżych źródeł pożywienia. Wiosną szczególnie cenne są spadź mszyc, które budzą się i zaczynają żerować na roślinach, nasiona bogate w tłuszcze, inne owady, które są źródłem białka dla rozwijającego się nowego pokolenia. Gdy królowa otrzyma wystarczającą ilość pokarmu, rozpoczyna składanie jaj. Z nich wylęgną się larwy, które będą karmione przez starsze robotnice. To kluczowy moment – sukces kolonii zależy od sprawnej opieki nad młodymi.

Wraz z nadejściem wiosny mrówki muszą stawić czoła także nowym zagrożeniom. Wrogami kolonii są drapieżni „smakosze”, ale także inne kolonie mrówek, które mogą próbować przejąć ich terytorium. Wiosna to czas intensywnej pracy i odbudowy mrowiska po zimowej przerwie. Dzięki dobrze zorganizowanej współpracy i ścisłej hierarchii, kolonia może dynamicznie się rozwijać i przygotować na nadchodzące lato, kiedy to osiągnie szczyt swojej aktywności.

Jeśli tej wiosny zobaczysz mrowisko tętniące życiem – wiedz, że właśnie obserwujesz fascynujący proces, który trwa od milionów lat!