Asset Publisher Asset Publisher

Tureckie (libańskie) cedry

Cedr libański (Cedrus libani), to drzewo związane z klimatem śródziemnomorskim, które występuje naturalnie tylko w basenie Morza Śródziemnego, zarówno w krajach kontynentalnych, jak i na wyspach, przede wszystkim Cyprze i Krecie. Na Cyprze zachowało się miejsce w niedostępnym terenie, gdzie znaleźć je można jeszcze dość licznie. To dolina cedrowa - Ceddar Valley, znana i chętnie odwiedzana przez turystów .

Wyjątkowość tego  drzewa polega na roli jaką odegrało w rozwoju cywilizacji śródziemnomorskiej.  Od zarania dziejów, czyli już w starożytności, jako wówczas powszechnie dostępne, używane było do budowy ludzkich osad, ale przede wszystkim do rozwoju floty.  Stało się to napędem  rozkwitu handlu pomiędzy ówczesnymi, istniejącymi wokół morza społecznościami, ale także przyczyną szybkiego jego zanikania. Nie ma drugiego gatunku drzewa, które w przeszłości miałoby większe znaczenie. Nie dość, że dożywa wieku 2-3 tys. lat, to było  dość łatwe w obróbce, a jego imponujące  rozmiary wyjątkowo nadawały się na budowę starożytnych okrętów.  Dziś niestety  stało się ono bardzo rzadkie, a w wielu miejscach dawnego występowania już go  po prosu  nie ma. Wyglądem przypomina  naszego modrzewia z uwagi na podobny układ igieł,  jednak pokrojem nie jest zbytnio do niego podobne.  Jest bardziej „dostojne”, z poziomymi gałęziami, które sięgają daleko poza pień.  Dlatego też ze względu na swą relatywną rzadkość zostało  ono w wielu państwach śródziemnomorskich objęte ochroną. W Turcji próbuje się odrestaurowywać ten gatunek poprzez nasadzenia młodych drzew, a zajęty przez nie areał grodzi się po to, aby tradycyjne tam pasterstwo owiec i kóz nie zagrażało sadzonkom.  Za każdym następnym pobytem w tym kraju widać, iż wysiłki podejmowane w tym kierunku nie idą na marne i coraz więcej młodych cedrów cieszy oczy.

Na zdjęciach cedry w okolicach miejscowości Taszkent (środkowo-południowa część Turcji) jak i samo miasteczko  (fot. Andrzej Lasoń).