Nazwa miesiąca (dawniej również paździerzec) pochodzi według Brücknera od słowa paździerze, oznaczającego „odpadki od lnu lub konopi”.

Pogodowo jesień  w pełni.

Co prawda aura jeszcze trochę rozpieszcza, ale zdarzać się już mogą nocne i poranne przymrozki. Druga połowa października zazwyczaj wita nas bezlitośnie jesiennymi słotami.

Większość drzew i krzewów ma już dojrzałe nasiona. Opadają dojrzałe żołędzie i kasztany. Ostatnie spóźnialskie rośliny jeszcze kwitną; np. bluszcz, krwawnik, gwiazdnica, a nawet dziurawiec, ale kwiaty są rachityczne, bez letniego blasku.

Jesienne różnice temperatur między dniem a nocą, krótki dzień i coraz mniej światła powodują następowanie skomplikowanych procesów chemicznych w liściach. Aura ta przyczynia się do stopniowego rozkładu chlorofilu, barwnika dominującego, a na jego miejscu zaczynają się pojawiać inne barwniki jak antocyjany, które nadają liściom ciepłe barwy. Liście opadają dopiero wówczas, gdy u nasady ogonka liściowego rośliny odłożą warstwę tkanki - korka odcinającego dopływ wody do liścia.

Ptaki śpiewające - m. in. pliszka siwa, skowronek, pleszka jeszcze goszczą w jesiennym krajobrazie, ale przemykają „opłotkami”  nie rzucając się w oczy. Drapieżne żegnając się pomału z Puszczą  odlatują do ciepłych krajów, wśród nich sokół pustułka, orlik krzykliwy i błotniak stawowy, a z ptaków błotnych czapla biała, bąk, łabędź niemy i kaczki - cyraneczka, krakwa, podgorzałka oraz perkoz dwuczuby, batalion, niektóre brodźce, żuraw i łyska.

W świecie zwierząt trwają przygotowania do zimy.

Jelenie kończą rykowisko.  W sen zimowy zapadają koszatka i popielica, nasze, podobne do myszy gryzonie.  

Nocne marki – nietoperze – dobrze odżywione owadami, zajmują zimowe kryjówki w dziuplach, piwnicach, grotach. Przy zwolnionym do minimum metabolizmie będą oczekiwać na wiosnę, która ponownie je ożywi.

Lada dzień w naszych gospodarstwach możemy spodziewać się nieproszonych gości.  Myszy polne i nornice właśnie szykują się do inwazji na ludzkie siedziby, aby mieć dobre warunki do przezimowania. Pokarm i ciepło.