Asset Publisher
Olbrzymia „purchawka”
A tak naprawdę to purchawica olbrzymia (Calvatia gigantea), nazywana także: czasznicą olbrzymią, kulicą kurzawkowatą czy purchawką olbrzymią. Jest ona jednym z grzybów wytwarzających największe owocniki na świecie.
Grzyb ten jest spotykany bardzo rzadko. Pojawia się na pastwiskach, łąkach, w ogrodach, często w pobliżu skraju lasu i na polanach. Zwykle co roku pojawia się na tym samym stanowisku – nasze olbrzymy obserwujemy już 3 rok.
Pierwsze okazy purchawicy olbrzymiej pojawiają się w sierpniu. Grzyb ten rośnie do października, ale często zdarza się, że stare osobniki można znaleźć nawet wiosną kolejnego roku.
Owocnik purchawicy olbrzymiej może osiągać średnicę od 10 do 70 cm., chociaż zdarzały się okazy o średnicy dochodzącej nawet do 150 cm. Ciężar owocnika waha się od 5 do 20 kg.
Grzyb ma kulisty, nieregularny kształt, a jego podstawa jest pomarszczona. Najpierw jest biały, gładki i aksamitny, później przybiera brązową barwę. Ma wówczas popękaną skórkę. Purchawica olbrzymia jest przykładem grzyba o owocniku zamkniętym. U dojrzałych egzemplarzy pęka i rozpada się na dość duże płaty. Posiada dwie osłony – zewnętrzną i wewnętrzną. Obie osłony są cienkie. Początkowo gładka osłona zewnętrzna później pokrywa się mączystym nalotem. Osłona wewnętrzna w dotyku przypomina papier. Owocnik zakotwiczony w glebie jest korzeniastym, białym i cienkim sznurem grzybni. Czasami można zaobserwować jak odrywa się od ziemi i toczy po trawie.
Miąższ początkowo jest elastyczny, zwarty i biały. Z czasem staje się gąbczasty i watowaty. W miarę dojrzewania zielonkawożółty, na końcu brązowy aż w końcu rozpada się na drobny proszek i staje się pylisty, a w jego miejscu pojawiają się zarodniki podstawowe. Wnętrze purchawki to tak zwana gleba. Podglebie, czyli dolna część wnętrza owocnika, jest zwarte i słabo rozwinięte. W wielu przypadkach jest trudne do odróżnienia od gleby. Trzon nie występuje.
Purchawica olbrzymia jest smacznym grzybem jadalnym, jednak do spożycia nadają się tylko młode osobniki. Jak większość grzybów składa się głównie z wody oraz białek, węglowodanów, błonnika, śladowych ilości witamin i składników mineralnych. Cechę charakterystyczną tego grzyba są jego właściwości lecznicze – poprawiają leczenie mięsaka i białaczki oraz wykazują działanie przeciwnowotworowe.
Pamiętajmy jednak, że grzyb ten kumuluje w swoim organizmie szkodliwe substancje. Jeżeli więc rośnie w pobliżu drogi, lepiej nie zjadać jego owocników.
Purchawica do 2014 roku znajdowała się na liście gatunków ściśle chronionych i nie wolno jej było zbierać. Aktualnie została wyłączona spod ochrony.