Asset Publisher Asset Publisher

Lato 1941

31 lipca. Piękne lato, pełne słońce, błękitne niebo. Gorąco. Puszcza Białowieska. Świnioroje. Wojna. 1941.

W to upalne popołudnie, dwie kobiety przetrzymywane w budynku nadleśnictwa przez oficera gestapo, nasłuchują co dzieje się z ich mężami – Rafałem Gerhardtem i Stanisławem Pyzelem. Ci dwaj leśnicy, pracujący w Nadleśnictwie Narewka, zostali przed chwilą wyprowadzeni z domu przez gestapo; kazano im wziąć ze sobą szpadle…

Leśnicy ci zostali zadenuncjowani gestapo przez lokalną komórkę komunistyczną, która – po rozpoczęciu operacji Barbarossa w czerwcu 1941 i zajęciu tych terenów przez Wehrmacht – chciała odwrócić od siebie uwagę Niemców. Dawny, mianowany przez bolszewików w 1939 r. sekretarz nadleśnictwa, pełniący w nim głównie funkcję partyjną, wraz z kilkoma innymi osobami, poinformował gestapo, że rzekomo obaj leśnicy w trakcie niedawnych działań zbrojnych wskazali Rosjanom drogę odwrotu przez lasy Puszczy. Donos taki wystarczył, by dwaj Polacy zostali bez sądu, bez żadnego sprawdzenia, wyprowadzeni z domu i zamordowani w pobliskim lesie w lipcowe popołudnie 80 lat temu.

31 lipca 2021 r. lokalna społeczność i leśnicy z Puszczy Białowieskiej oddali cześć zamordowanym pracownikom dawnego nadleśnictwa. Uroczystości rozpoczął Bogusław Łabędzki z białostockiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, który przedstawił tło historyczne okoliczności przybycia obu leśników w te strony, ich pracy w Nadleśnictwie Narewka i przyczyn ich mordu.

Następnym etapem była Msza Święta w kościele pw. Św. Jana Chrzciciela w Narewce, prowadzona przez ks. Adama Turlińskiego – proboszcza tutejszej parafii. Po mszy uczestnicy uroczystości udali się na cmentarz parafialny, gdzie na grobach obu bohaterów złożono wieńce i zapalono znicze.

Uroczystości zakończono pod pomnikiem Danuty Siedzikówny „Inki” przy Nadleśnictwie Browsk w Gruszkach, gdzie członkowie Fundacji Rajd Katyński w asyście leśników złożyli wiązankę kwiatów, oddając hołd tej bohaterskiej sanitariuszce.