Jarząb pospolity (Sorbus aucuparia) to drzewo z rodziny różowatych. Nie osiąga imponującej wielkości – dorasta maksymalnie do 15 metrów wysokości.

Czasami zastanawiamy się czym równi się jarząb od jarzębiny – jak popularnie nazywamy to drzewo. Zadajemy sobie proste pytanie - co ma wspólnego jarząb z jarzębiną? – ale odpowiedź bywa trudna. Jarząb to drzewo, na którym jesienią rosną czerwone owoce, czyli jarzębina.

Zachwyca są urodą. Smukła regularna korona gładka i szara korę oraz ciemnozielone liście nieparzysto-pierzaste, złożone z 9–15 listków, pojedynczo piłkowanych, u nasady całobrzegich. Po roztarciu pachną gorzkimi migdałami.

Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Kwiaty jarzębu pospolitego, mają delikatne białobeżowe płatki i wydzielają specyficzną woń – niektórzy twierdzą że zwyczajnie śmierdzą. Najbardziej charakterystyczne są oczywiście owoce tzw. owoce pozorne, kuliste, pomarańczowe, czerwone, cierpkie i gorzkie. Jarząb rodzi je od lipca do października. Na początku są żółte, później stopniowo nabierają koloru soczystej czerwieni.

Zazwyczaj owoce jarzębu są dojrzałe już w pierwszej połowie września, ale w tym roku na co poniektórych drzewkach można już zaobserwować piękne czerwone korale. Dojrzewanie owoców uzależnione jest od tego, jakie temperatury panowały w ostatnich tygodniach.

Wszyscy lubią jarząb. Dzieci doceniają jarzębinę, bo robią z niej korale i bukiety.

Ptasi świat uwielbia to drzewo za przysmaki jakimi raczy się w jesienny i zimowy czas.  

Dorośli powinni zwrócić uwagę nie tylko na jej walory estetyczne, ale także na inne właściwości.

Surowe owoce nie nadają się do spożycia dla człowieka ze względu na zawartość toksycznego dla nas kwasu parasorbinowego. Po zjedzeniu choćby kilku kulek surowej jarzębiny zaczną się wymioty i biegunka oraz bóle głowy. Jarzębina nadaje się do jedzenia, gdy zostanie ususzona, ugotowana lub wcześniej zamrożona. Jest wyśmienitym źródłem karotenu i witaminy C, co plasuje ją wśród pierwszorzędnych, naturalnych leków na przeziębienie i grypę. W ich składzie pojawiają się też inne witaminy. Są to choćby: wit. A, E, K, z grupy B oraz PP. Jarzębina zawiera spore pokłady miedzi i magnezu. Działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie. Reguluje pracę układu krwionośnego. Trzeba jednak uważać, ponieważ ma również właściwości moczopędne i przeczyszczające.

Może ona również stanowić dodatek do mięs pieczonych, sosów, sałatek i surówek. Niektórzy robią z niej dżemy i konfitury.

Właściwości pielęgnacyjne jarzębiny są mniej znane, przez co niedoceniane. Są wyśmienitym składnikiem upiększających specyfików.

W dawnych czasach jarzębina pomagała przetrwać biedę. Gdy rodzinom brakowało mąki do pieczenia chleba, ucierano owoce jarzębiny i one zastępowały mąkę.

Warto więc podczas przyrodniczych wędrówek zwrócić uwagę na to drzewo.